همه چیز در مورد: مالیات حقوق ۱۴۰۳

مالیات حقوق، مالیات مستقیمی است که به حقوق و درآمد کلیه افرادی که در داخل کشور، در خدمت شخص دیگری مشغول به کار بوده، تعلق می گیرد. مطابق جدول میزان مالیات بر درآمد حقوق ۱۴۰۳، حقوق و دستمزد افراد در سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۴ میلیون تومان در سال، معاف از مالیات بر حقوق است.

مالیات ها که در طول تاریخ، همواره یکی از مهم ترین منبع درآمد دولت ها بوده از جهات گوناگون قابل تقسیم بندی می باشد. در یکی از رایج ترین تقسیم بندی ها، مالیات ها به دو گروه مالیات های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند. مالیات مستقیم، به مالیاتی گفته می شود که بر مبنای درآمد و دارایی های افراد گرفته می شود، اما منظور از مالیات غیر مستقیم، مالیاتی است که با اضافه شدن بر روی قیمت کالاها یا خدمات از مصرف کنندگان این کالاها و خدمات گرفته می شود.

مالیات حقوق یا مالیات بر درآمد حقوق و دستمزد، یکی از اقسام مالیات های مستقیم بوده و در تعریف آن می توان گفت که مالیاتی است که از محل حقوق و درآمد افرادی که در داخل کشور، در خدمت شخص دیگری مشغول به کار بوده، اخذ می شود. از آنجا که مالیات بر حقوق، دارای نرخ ثابتی در قانون نبوده و نرخ آن هر ساله به موجب قانون بودجه کشور و بخش نامه سازمان امور مالیاتی کشور ارائه می شود، این سوال قابل طرح است که جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ و نحوه محاسبه آن به چه صورت است؟ به علاوه موارد معافیت از مالیات بر درآمد حقوق ۱۴۰۳ چیست؟

به همین دلیل، در این مقاله به بررسی این سوال می پردازیم که مالیات حقوق چیست؟ سپس جدول میزان مالیات بر درآمد حقوق و نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ را ارائه کرده و در پایان، به این سوال پاسخ خواهیم داد که چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف هستند. در انتها، بخشنامه این نوع مالیات ارائه می شود.

مالیات حقوق چیست

مالیات به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت، دارای تقسیم بندی های متعددی می باشد. در یکی از این تقسیم بندی ها، مالیات به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. منظور از مالیات مستقیم، مالیاتی است که به طور مستقیم به درآمد و دارایی های افراد جامعه تعلق می گیرد. مالیات مشاغل و مالیات بر درآمد اجاره املاک و مالیات سکه از انواع مالیات های مستقیم می باشند، اما مالیات غیر مستقیم، مالیاتی است که بر روی قیمت کالاها یا خدمات اضافه گردیده و بنابراین به طور غیر مستقیم و نامحسوس از مصرف کنندگان این کالاها و خدمات اخذ می شود.

در پاسخ به این سوال که مالیات حقوق چیست می توان گفت که مالیات حقوق که در قانون مالیات های مستقیم، مالیات بر درآمد حقوق نامیده شده و گاهی به آن مالیات بر دستمزد نیز گفته می شود، یکی از اقسام مالیات بوده که در تقسیم بندی مالیات ها به مستقیم و غیر مستقیم، در زیر مجموعه مالیات های مستقیم قرار می گیرد.

به موجب ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم: «درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (‌اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران بر‌حسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیر نقد تحصیل می‌کند مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.»

بنابراین با توجه به ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم، در تعریف مالیات حقوق می توان گفت: مالیات بر حقوق، مالیات مستقیمی است که به حقوق و درآمد کلیه افرادی که در داخل کشور ، در خدمت شخص دیگری مشغول به کار بوده، تعلق می گیرد. این شخص دیگر یا به عبارت بهتر کارفرما می تواند شخص دولتی یا شخص خصوصی باشد. کافرما موظف است تا مالیات بر حقوق را از درآمد و دستمزد کارکانان خود کسر کرده و به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نماید.

جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳

میزان و نرخ مالیات حقوق و دستمزد، مانند مالیات عملکرد، هر ساله بر اساس قانون بودجه کشور مشخص گردیده و سپس جدول مالیات بر درآمد حقوق به موجب بخش نامه ای از سوی معاونت حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی به ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ شده و از طریق سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی tax.gov.ir که از زیر مجموعه های سایت سازمان امور مالیاتی کشور www.intamedia.ir بوده، پرداخت می شود.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق درباره لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ در بخش درآمدی، با تصویب صدر و اجزای ۲ و ۴ بند ث تبصره ۱۵ این لایحه موافقت کرده و جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ را به شرح زیر تایید نمودند:

بر اساس بخش نامه مالیات حقوق سال آینده، حقوق اعضای رسمی هیات علمی دانشگاه‌ها و قضات از شمول این حکم مستثنی و مشمول ماده (۸۵) «قانون اصلاح قانون مالیات های مستقیم» مصوب سال ۱۳۹۴ هستند.

نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳

نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳، با توجه به جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ که در بخش قبل ارائه گردید، فرآیند بسیار ساده ای می باشد. منتها پیش از محاسبه مالیات بر درآمد حقوق ۱۴۰۳ و تقدیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه، باید به این نکته توجه شود که بر اساس ماده ۸۳ قانون مالیات های مستقیم: «درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (‌مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر یا غیرمستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیتهای مقرر در این قانون.»

بنابراین پیش از آنکه به محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ در رابطه با یک میزان خاص از درآمد و دستمزد بپردازیم، ابتدا لازم است که سقف معافیت مالیات حقوق ۱۴۰۳ یعنی ۱۲ میلیون تومان در ماه (۱۴۴ میلیون تومان در سال) را از این مبلغ درآمد کسر کرده و سپس با توجه به اینکه درآمد باقی مانده مشمول کدام طبقه از جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ می باشد، میزان مالیات دستمزد ۱۴۰۳ را محاسبه نمود. در ادامه نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ را ضمن یک مثال توضیح می دهیم:

فرض کنید درآمد سالیانه یک فرد ۱۵۰ میلیون تومان بوده و بنابراین دستمزد سالیانه این فرد مشمول نرخ ۱۰ درصد جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ می باشد، اما برای محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ این فرد ابتدا درآمد سالانه یعنی ۱۵۰ میلیون تومان را از سقف معافیت مالیات حقوق ۱۴۰۳ (۱۴۴ میلیون تومان) کسر می کنیم. به این ترتیب، محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ این فرد نسبت به ۶ میلیون باقی مانده انجام می گیرد.

چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف هستند؟

در هنگام ثبت اظهارنامه های مالیاتی مختلف مانند ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، همواره برخی گروه ها از پرداخت مالیات معاف می باشند. همانطور که در بخش قبل توضیح دادیم، بر اساس بخش نامه سازمان امو مالیاتی کشور، حقوق و درآمدهای تا ۱۴۴ میلیون تومان سالیانه ار پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف می باشند.

به علاوه، ماده ۹۱ قانون مالیات های مستقیم، موارد کلی معافیت از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق را تعیین نموده است. بنابراین در پاسخ به این سوال که چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف هستند؟ می توان گفت که موارد معافیت از مالیات حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ به شرح زیر می باشد:

۱- افرادی که حقوق و درآمد سالیانه آنها تا ۱۴۴ میلیون تومان باشد.

۲- مامورین سیاسی خارجی در ایران و نمایندگان فوق‌ العاده دولت های خارجی نسبت به درآمد حقوقی که از دولت متبوع خود دریافت می کنند و همچنین، اعضای هیات های نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن.

۳- مامورین کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسه های فرهنگی خارجی نسبت به درآمد حقوقی که از دولت متبوع خود دریافت می کنند.

۴- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت ایران و با بودجه فنی و اقتصادی و علمی دولت های خارجی و ‌یا موسسه های بین‌ المللی به ایران اعزام می شوند، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت یا موسسه مربوطه دریافت می کنند.

۵- کارمندان محلی سفارت خانه‌ها و کنسولگری های ایران در خارج، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت ایران دریافت می کنند، مشروط به اینکه دارای تابعیت دولت ایران نباشند.

۶- درآمد بازنشستگی، مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت یا مستمری که به وراث پرداخت می شود و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی که قبلا استفاده نشده است.

۷- هزینه سفر و فوق‌ العاده های مربوط به مسافرت ها شغلی.

۸- مسکنی که در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران واگذار شده و همچنین، خانه‌های ارزان قیمت سازمانی مورد استفاده کارگران در خارج از محل کارگاه یا کارخانه.

۹- مبالغ پرداختی توسط بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و مانند آن.

۱۰- عیدی سالیانه یا پاداش آخر سال تا یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم.

۱۱- خانه‌های سازمانی که با حکم قانون به ماموران کشوری واگذار شده تا از آن استفاده نمایند.

۱۲- مبالغی که توسط کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها به پزشک یا بیمارستان پرداخت می شود.

۱۳- مزایای غیرنقدی که به کارکنان پرداخت می شود، حداکثر تا دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم

۱۴- حقوق کارکنان نیروهای مسلح اعم نظامی و انتظامی و جانبازان و آزادگان.

لازم به ذکر است، دیوان عدالت اداری براساس آرای متعدد صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله آرای شماره ۶۰۱ مورخ ۱۳۸۹/۱۲/۹ و شماره ۱۱۸۵ مورخ ۱۴۰۱/۶/۲۹ این هیات و همچنین رای شماره ۲۰۷۲ مورخ ۱۴۰۱/۹/۲۲ که در راستای قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور صادر شد، وجوه پرداختی به حقوق بگیران تحت عناوین مهد کودک، ایاب و ذهاب، غذا، بن کالا و… مشمول معافیت قانونی مربوط به مالیات حقوق بوده و مشمول مالیات مزبور نیست.

بخشنامه مالیات حقوق

در قسمت های قبلی مقاله، گفتیم که بخشنامه‌ مالیات حقوق و بخشنامه معافیت مالیات حقوق، از سوی معاون حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی، به ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ می گردد و بر اساس آن می توان، مالیات حقوق را تعیین نمود. از آنجا که این بخشنامه، در سال ۱۴۰۳، هنوز ابلاغ نشده در زیر، فایل دانلود بخش نامه مالیات حقوق سال گذشته را ارائه خواهیم کرد و به محض ابلاغ بخشنامه مالیات حقوق ۱۴۰۳، این قسمت از متن مقاله را بروزرسانی خواهیم کرد.

علاقمندان به دانلود بخشنامه مالیات حقوق می توانند، از طریق لینک زیر، اقدام کنند.

بخشنامه مالیات حقوق
حجم: ۵۱۴ KB
منبع: سایت سازمان امور مالیاتی کشور
دانلود فایل

سوالات متداول

۱- مالیات حقوق چیست؟
مالیات بر حقوق مالیات مستقیمی است که به حقوق و درآمد کلیه افرادی که در داخل کشور در خدمت شخص دیگری مشغول به کار بوده تعلق می گیرد و در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.

۲- نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ به چه صورت می باشد؟
نحوه محاسبه مالیات دستمزد سایر درآمد ها پس از کسر معافیت مالیاتی و طبق نرخ های تعیین شده در جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ انجام می گیرد که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.

۳- چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف هستند؟
افرادی که حقوق و درآمد سالیانه آنها تا ۱۴۴ میلیون تومان باشد و ۱۴ گروه مذکور در ماده ۹۱ قانون مالیات های مستقیم از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف هستند که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.

منبع: سایت مشاوره حقوقی دینا