قوانین نصب دوربین مداربسته در مشاعات آپارتمان
امنیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای یک جامعه محسوب می‌شود که به دسته‌های مختلفی همچون امنیت فردی، امنیت خانواده، امنیت ملی و… تقسیم‌بندی می‌شود. طی یک دهه گذشته استفاده از دوربین‌های نظارتی پیشرفت چشمگیری داشته است و بسیاری از اماکن دولتی یا خصوصی برای حفظ بیش از پیش امنیت خود اقدام به نصب دوربین‌های مداربسته کرده‌اند.
امروزه دوربین‌های مداربسته، با تکیه بر قابلیت‌های فراوان خود، یکی از مقرون به‌صرفه‌ترین و پرکاربردترین راه‌های برقراری امنیت و کاهش جرائم در مکان‌های مسکونی، اداری و حتی عمومی محسوب می‌شوند.
حال با توجه به اینکه این دوربین‌ها علاوه بر نقش امنیتی خود، می‌توانند نظارت کاملی بر تمامی اعمال و رفتار ما داشته باشند، این سوال مطرح می‌شود که آیا هر کسی می‌تواند در محل کار یا منزل خود دوربین مداربسته نصب کند؟ آیا محدودیتی برای استفاده از این دوربین‌ها در مکان‌های عمومی یا مسکونی وجود دارد؟
در ادامه با ما همراه باشید تا به‌تمامی سؤالات شما پیرامون قوانین نصب دوربین‌های مداربسته در مکان‌های عمومی، آپارتمان‌ها و… پاسخ دهیم.
آیا نصب دوربین مداربسته منع قانونی دارد؟
با توجه به نقش بسیار مفیدی که دوربین‌های مداربسته در کاهش جرائم و افزایش ضریب امنیت محیط‌های مختلف دارند، نصب این دوربین‌ها نه تنها منع قانونی ندارد بلکه از لحاظ قانونی، هر شخصی می‌تواند با رعایت چند قانون کوچک، به‌راحتی این دوربین‌ها را در مکان‌های موردنظر خود نصب کند.
طبق قانون اگر مایل باشید در ملک شخصی خود دوربین مداربسته نصب کنید، موظف هستید تمامی همسایگان یا افرادی که مرتبا در اطراف ساختمان در رفت‌وآمد هستند را از وجود دوربین مطلع سازید که این کار به‌راحتی با نصب یک یا چند تابلو کوچک امکان‌پذیر است.
همچنین نصب دوربین در مشاعات ساختمان‌های مسکونی مانند راه‌پله، حیاط یا پارکینگ، به تائید کتبی اعضای مجمع ساختمان نیازمند است؛ بنابراین تمامی مراحل تهیه و نصب دوربین‌های مداربسته باید زیر نظر مدیر ساختمان انجام گیرد و در واقع مدیر ساختمان باید با توجه به نیاز آپارتمان، تعداد و محل قرارگیری دوربین‌ها را تعیین کند.
در این میان نصب دوربین در مکان‌هایی همچون داخل منزل یا اتاق خواب افراد، که به آنها محیط‌های شخصی اطلاق می‌شود، از حساسیت بیشتری برخوردار بوده و بر اساس قوانین مربوطه، شخص یا افرادی که در آن محل رفت‌وآمد دارند یا زندگی می‌کنند، باید از این امر مطلع شوند و سپس برای نصب این دوربین‌ها مجوز رسمی تهیه گردد.
ناگفته نماند نصب دوربین مداربسته به‌طوری‌که سایر افراد حاضر در محل از وجود آن مطلع نگردند (مخفی باشد) تنها با کسب مجوز از مراجع قانونی مربوطه و در مدتی محدود امکان‌پذیر است و اگر به هر دلیلی این دوربین‌ها به‌صورت مخفی یا بدون مجوز نصب گردند، شخص خاطی تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد و مجازات خواهد شد.
| اگرچه دوربین‌های مداربسته ابزاری کارآمد برای برقراری امنیت و کاهش جرائم و تخلفات هستند، استفاده غیرمجاز یا بدون مجوز از آنها، هم از لحاظ اخلاقی و هم از نظر قانونی نادرست است. |
چه زمانی می‌توان مخفیانه از دوربین مداربسته استفاده کرد؟
طبق اصل ۲۵ قانون اساسی هرگونه استراق سمع و نظارت بر زندگی دیگران خلاف قوانین است. طبق این قانون نصب و استفاده از «دوربین مداربسته مخفی» خلاف است و جرم محسوب می‌شود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، حتی تصویری که به‌وسیله یک دوربین مخفی ضبط می‌شود قابل استناد نیست و حتی صاحب این دوربین نیز مجرم شناخته می‌شود.
در این میان تنها اگر صاحب یک ملک شخصی یا اداری (کارفرما) بخواهد از وقوع یک جرم بزرگ پیشگیری کند، می‌تواند با تهیه مجوز از مراجع قانونی، در یک بازه زمانی کوتاه، به نصب دوربین نظارتی مخفی در محل مورد نظر اقدام کند.
به‌طورکلی دوربین‌های مداربسته تنها باید به‌منظور موارد امنیتی و نظارتی مورد استفاده قرار گیرند و هر عملی که باعث شود تا استفاده از دوربین مداربسته جنبه دیگری پیدا کند، از لحاظ اخلاقی و قانونی مجاز نیست و خلاف قوانین محسوب می‌شود.
همچنین فیلم‌های تهیه شده به‌وسیله دوربین‌های نظارتی و مداربسته نباید در اختیار شخص ثالث قرار گیرند و این عمل نیز نقض قانون به شمار می‌رود.
واضح‌ترین مثال در این زمینه، فیلم دوربین‌های مداربسته‌ای است که با موضوعات مختلف و به‌راحتی در فضای مجازی به اشتراک گذاشته می‌شوند و در دسترس همگان هستند.
| دوربین‌های مداربسته موارد استفاده فراوانی دارند، اما طبق قانون به‌هیچ‌وجه نباید از این دوربین‌ها برای تجاوز به حریم شخصی و نظارت بر زندگی دیگران استفاده شود. |
آیا می‌توان در آسانسور دوربین مداربسته نصب کرد؟
آسانسورها به دلیل نوع کاربرد، خود همواره یکی از پر رفت و آمد‌ترین مکان‌های آپارتمان‌ها به شمار می‌روند؛ از همین رو در بسیاری از موارد مدیران ساختمان و حتی ساکنین ترجیح می‌دهند، به‌منظور افزایش امنیت ساکنین، در آسانسور دوربین مداربسته نصب شود.
با توجه به ساختار متفاوت و تحرک فراوان آسانسورها، نصب دوربین در آنها با دشواری فراوانی همراه است، به همین دلیل مهارت و تجربه بیشتری نیز را می‌طلبد. نصب دوربین و گیرنده در آسانسورها به روش‌های متفاوتی صورت می‌گیرد که از جمله آنها می‌توان به استفاده از تراول کابل‌ها (تخت و گرد)، استفاده از فرستنده و گیرنده بیسیم (ترانسمیتر و گیرنده)، استفاده از آنتن وایرلس P2P (Point To Point)، استفاده از دوربین بیسیم تحت شبکه (WIFI)، کابل انتقال تصویر در زیر آسانسور و کابل انتقال تصور در بالای آسانسور اشاره کرد.
در کنار این روش‌های گوناگون، می‌توانید با توجه به ابعاد آسانسور، نوع کاربری و مقدار هزینه‌هایی که برای این کار در نظر گرفته‌اید، از دوربین‌های متفاوتی استفاده کنید. برخی از مدل‌های دوربین مداربسته نسبت به سایر همتایان خود از عملکرد بهتری در آسانسورها برخوردارند که دوربین‌های مداربسته توکار، دوربین‌های مداربسته دام (Dome Camera)، دوربین‌های سه‌گوش مخصوص آسانسور و دوربین‌های مکعبی (Cube CCTV Camera) تنها بخشی از آنها به شمار می‌روند.
شاید استفاده از دوربین‌های دام و سه‌گوش، که در بالا از آنها نام بردیم، متداول‌ترین روش نصب دوربین در آسانسورها باشد، اما نباید فراموش کرد با توجه به ارتفاع بسیار کم سقف اغلب آسانسورها، این دوربین‌ها به‌راحتی می‌توانند توسط افراد سودجو قطع یا دزدیده شوند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود برای جلوگیری از چنین مواردی در داخل آسانسورها از دوربین‌های توکار و مخفی استفاده کنید. البته نباید فراموش کرد که نصب دوربین در آسانسور بدون برچسب هشداردهنده، جرم محسوب می‌شود و تجاوز به حقوق شهروندی تلقی می‌گردد.
باید اضافه کرد که اگر قصد دارید دوربین نصب شده در آسانسور تمام فضای داخلی را نمایش دهد، حتما باید برای این کار از دوربین‌هایی با لنز واید (۲.۸ میلی‌متر) استفاده کنید.
| با توجه به تنوع بالای تجهیزات موجود برای نصب دوربین مداربسته در آسانسور، توصیه می‌شود حتما این کار را به دست نصاب‌های باتجربه و دارای مجوز بسپارید تا از خطرهای احتمالی در امان باشید. |
هزینه نصب دوربین مداربسته چقدر است؟
در بازار امروز تنوع دوربین‌های مداربسته به حدی است که اگر بدون آگاهی قبلی بخواهید دوربینی برای خود انتخاب کنید، مطمئنا سردرگم خواهید شد. این دوربین‌ها در انواع مختلف آنالوگ تیوی لاینی، آنالوگ نسل جدید، دوربین‌های تحت شبکه و… در بازار موجود هستند.
اگر بخواهید به سراغ ارزان‌ترین آنها بروید در حال حاضر قیمتی حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ هزار تومان دارند؛ که مطمئنا نمی‌توان از چنین دوربین‌هایی انتظارات بالایی داشت و باید به حداقل‌ها راضی شد.
در طرف مقابل دوربین‌های گران‌قیمتی نیز در بازار وجود دارند که بیش از ۳ میلیون تومان قیمت دارند و به قابلیت‌هایی همچون دید در تاریکی مطلق، مدیریت از طریق گوشی‌های هوشمند، گواهی IP66 (ضد آب و گرد و غبار)، تصویر فول اچ‌دی، امکان ضبط تصاویر روی فضای ابری، امکان تشخیص چهره، توان چرخش ۳۶۰ درجه و… مجهز شده‌اند.
یکی از نکاتی که در مورد دوربین‌های مداربسته وجود دارد این است که این دوربین‌ها، علاوه بر قیمت تعیین‌شده از سوی کارخانه، به‌منظور کارایی هرچه بیشتر به تجهیزات دیگری همچون دستگاه‌های DVR چهار تا شانزده کاناله، دستگاه‌های NVR چهار تا شانزده پورت، هارد دیسک، سیستم UPS (منبع تغذیه)، کابل دوربین و… نیاز دارند که قیمت این تجهیزات هم به قیمت دوربین‌ها اضافه خواهند شد.
علاوه بر قیمت تجهیزات جانبی این دوربین‌ها، هزینه‌ای هم برای نصب آنها از سوی اتحادیه تعیین شده است که مقدار آن طبق تعرفه سال ۱۳۹۷، مطابق جدول زیر است.
| دوربین مداربسته با قیمت‌ها و مدل‌های متفاوتی در بازار یافت می‌شود. برای اینکه بتوانید از میان آنها بهترین مدل را برای انتخاب کنید توصیه می‌شود حتما به سراغ افراد معتبر و متخصص بروید. |
قوانین نصب دوربین مداربسته در محیط‌های کاری چیست؟
دوربین‌های مداربسته، با توجه به قابلیت‌هایی که به آن مجهز شده‌اند، می‌توانند در محیط‌های کاری نیز کاربردهای فراوانی داشته باشند؛ که از جمله آنها می‌توان به نظارت بر ورود و خروج کارمندان، بهبود راندمان کاری پرسنل، جلوگیری از خرابکاری و سو رفتار کارکنان، حفظ امنیت افراد حاضر در محیط کار، نظارت بر رعایت قوانین از سوی پرسنل اشاره کرد.
با اینکه این دوربین‌ها تاثیر مثبت فراوانی بر محیط‌های کسب‌وکار دارند، اما یک کارفرما موظف است قبل از نصب این دوربین‌ها در محل کار، مواردی را رعایت کرده و از برخی قوانین تبعیت کند.
در درجه اول کارفرما باید بداند نظارت به‌وسیله دوربین مداربسته به‌هیچ‌وجه نباید برای پرسنل ایجاد مزاحمت کند. همچنین کارفرما موظف است به‌طور کامل حقوق انسانی را برای کارمندان خود رعایت کرده و به حریم خصوصی آنها احترام بگذارد. در مجموع قبل از اینکه در محیط‌های کاری دوربین مداربسته نصب گردد، طبق قانون باید اطلاعات زیر در اختیار کارمندان قرار گیرد:
- علت نصب دوربین مداربسته
- اطلاع از نصب دوربین مداربسته
- چگونگی استفاده از تصاویر ضبط شده
- چگونگی حفاظت از حقوق کارمندان و حریم شخصی آنها
- اطلاع‌رسانی از منطقه‌ای که تحت پوشش دوربین قرار می‌گیرد
| دوربین‌های مداربسته در محیط‌های کاری هم می‌توانند قابلیت‌های مثبت فراوانی داشته باشند اما تحت هیچ شرایطی نباید مورد سوءاستفاده کارفرمایان قرار گیرند. |
جمع بندی
در این مقاله به بررسی هزینه‌های نصب دوربین مداربسته، قوانین مربوط به استفاده صحیح از آن و غیره پرداختم و تمامی بایدها و نبایدهای آن را بیان کردیم. در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت:
- بهتر است قبل از تهیه و نصب دوربین‌های مداربسته، ابتدا به بررسی کامل قوانین و مقررات مربوط به استفاده از آنها بپردازید و در راه استفاده صحیح از این وسیله، تلاش کنید.
- اصل ۲۵ قانون اساسی هرگونه نظارت و استراق سمع بر زندگی مردم را منع می‌کند. بنابراین قبل از نصب هرگونه سیستم نظارتی باید برای دریافت مجوز قانونی آن اقدام نمایید.
- به دلیل تنوع بالای دوربین‌های مداربسته و تجهیزات وابسته به آن (DVR، NVR، هارددیسک و…)، پیشنهاد می‌شود پیش از تهیه این تجهیزات حتما با افراد متخصص و باتجربه مشورت کنید.
- نصب این دوربین‌ها در ظاهر کار ساده و پیش‌پا افتاده‌ای به نظر می‌رسد، اما در واقع نصب آنها تنها باید توسط نصاب‌هایی صورت گیرد که دارای پروانه کسب باشند تا امنیت محل کار یا سکونت شما دچار تزلزل نشود.
- پس از نصب دوربین، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید انجام دهید، اطلاع‌رسانی به اطرافیان و افرادی است که در آن محل زندگی یا رفت‌وآمد می‌کنند که راحت‌ترین راه برای این کار استفاده از تابلوهای اطلاع‌دهنده است.
